Türklerin İslam’la tanıştıkları tarihte İslam, belki Çin’i ve Hint’i saymazsak, dünyanın en gelişmiş medeniyetiydi. Her alanda, ticarette, sanayide, denizcilikte, edebiyatta, bilimlerde, felsefede, dil bilimde, eğitim sisteminde, şehircilikte, dünyanın en gelişkin uygarlığıydı. Türkler ise savaşma, mal gasp etme ve at besleme dışında insanlığa ve medeniyete katkısı olmayan bir kavimdi, dünyadaki benzeri sayısız ilkel kavim gibi. Edep öğrenmeleri, yazı öğrenmeleri, ilim öğrenmeleri, sanat öğrenmeleri, ticaret öğrenmeleri İslam sayesinde olmuştur. Şereflenmekten kasıt buysa, evet şereflenmişler.

İslam’a ne katmışlar? İslam’ın askeri gücü olmuşlar, pazu kuvveti olmuşlar. İslam dünyası birçok alandaki başarısının yanısıra askeri alanda bir çözülme dönemindeydi. Medeniyeti fazla sevmiş ve kavga etme lezzetini kaybetmişti. Yahut öyle demeyelim de, kavga hırsını birbirlerine yöneltmişlerdi. Türkler yeni kan olarak bu özelliği getirdiler. İslam adına savaştılar. Başarıyla savaştılar. İslam’a ikinci bir yayılma dönemi armağan ettiler. Bunun peşinden de gitgide merkezileşen, gitgide askerileşen ve gitgide kaba kuvveti ana yönetim tekniği haline getiren devletler armağan ettiler, Osmanlı Devleti gibi. Bunun sonucunda İslam’ın yüzlerce yılda büyük emekle inşa ettiği medeniyetin köklerini kurutmayı başardılar.

Yani şereflenme karşılıklı olmadı. Bir taraf şereflendi, öbür taraf kapısına bekçi koyduğunu zannetti, bekçiler gelip evi işgal ettiler, batırdılar.