Dili kolay öğrenemeyesin diyedir.

Dillerin işlevi iki boyutludur dedik. Bir boyutuyla iletişime yarar dil. Benim bilgi ve duygularımı aktarmaya yarar. Diğer fonksiyonu ise bunun zıddıdır. Grup aidiyetini tanımlamak ve grup haricindekilerle iletişimi önlemek yahut zorlaştırmaktır işlevi. Babil Kulesi meselini hatırlayın. Allah insanlara neden 72 dil verdi? Birbiriyle anlaşmalarını önlemek ve böylece, Google Translate’in olmadığı bir çağda, Babil Kulesi projesini baltalamak için verdi.

Her dil, insanlığın o dili konuşmayan yüzde doksan dokuzuyla anlaşmamı önleyen bir sistemdir. Bu işlevi en azından diğeri kadar önemlidir. Dil, konuşanın hangi gruptan, hangi sürüden, hangi milletten, hangi aşiretten, hangi bölgeden, hangi aileden, hangi sosyal sınıftan olduğunu belirten, olağanüstü yoğun, olağanüstü kompleks belirteçlerle doludur. Hangi dili konuştuğun değil sadece, bu dilin hangi ağzını, hangi aksanını konuşuyorsun, hangi hataları yapıyorsun, hangi sınıfın ve eğitim düzeyinin, hangi cinsiyetin mensubusun, bütün bunlar dilde kodlanmıştır. Öyle bir şekilde kodlanmıştır ki taklit etmek olağanüstü zordur. Çocuk yaştan öğrenmişsen ancak bu yeteneği kazanabilirsin. Yoksa, ait olduğun grup ve gruplar konusunda kimseyi bir an bile kandıramazsın.

Dillerin iletişim açısından anlamsız görünen birçok özelliği, özellikle gramerdeki karmaşıklıklar, tutarsızlıklar, zorluklar, öğrenmesi zor olan şeyler, hepsi bu amaca yöneliktir. Hep verdiğim örneği vereyim. Türkçe ile yetişmiş biri için büyük ve küçük ses uyumu, dünyanın en basit, en kolay şeyidir. İçgüdü haline gelmiştir. Farkına bile varmazsın, asla yanlış yapmazsın. Oysa Türkçe’yi sonradan öğrenen insanlar için ses uyumu eziyettir. Benim bir dönem yakın olduğum bir Alman arkadaşım vardı. Mükemmele yakın Türkçe bilirdi. Üç yıl boyunca hep Türkçe konuştuk. Fakat özellikle zorlandığı zaman, heyecanlandığı zaman, uykusu geldiği zaman ses uyumunda çuvallardı. Bunun anlamı üzerinde düşünün. Neden böyle bir şey var Türkçe’de? Dilin iletişim işlevi açısından baktığınızda hiçbir işlevi olmayan bir şey sanıyorsunuz. İletişim işlevi sıfır olan bir özelliği dilin. Fakat dilin diğer işlevini düşününce hadise aydınlanıyor. Ses uyumunun işlevi, kimlerden olduğunu belirtmesi. Çünkü 25 yaşından sonra Türkçe’nin ünlü uyumunu çatlasan da mükemmel öğrenemezsin.

Kelimelerin cinsiyet sahibi olması gibi olağanüstü irrasyonel bir olgu da böyle. Ancak çocukken mükemmel öğrenebileceğin, aksi takdirde hayat boyu tökezleyeceğin bir özelliği dilin. O dilin asli mensuplarıyla, asli olmayan mensupları, sahte mensupları, sonradan olma mensupları, bu ve bunun gibi yüzlerce başka belirteç sayesinde birbirlerinden şak diye ayırt edilirler.

Kimlik kontrolü gibi bir şey.