Tencere dibin kara diyene ne cevap verilir
Pazar Sohbeti
10 Nisan 2022
0:00
0:00

anahtar kelimeler

metin

Amerika’da, Irak’ta yaptı, Suriye’de yaptı, Yemen’de yaptı, demek ki Ruslar da haklıymış argümanı, whataboutism denilen kategoriye girmiyor mu? Yani başka kötü örneği göstererek bu durumu yargılamak mümkün müdür?
Whataboutism deyince kötü bir şey olur, argument from analogy dediğinizde geçerli bir akıl yürütme olur. Koyduğunuz isme bağlı.
Analoji, yani kıyas, gerçek dünyada akıl yürütmenin temel tekniklerinden biridir. Özellikle ahlaki akıl yürütmede vazgeçilmez bir yöntemdir. İnsanlar tekil vakalardan bir genel kural çıkarırlar. Sonra genel kuralı başka vakalara uygulayarak bir yargıda bulunmaya çalışırlar. Bu yöntemi kullanmadan herhangi bir konuda akıl yürütebileceğinizi sanmıyorum. İleri sürdüğünüz bir genel kural şayet tekil vakalar arasında kıyas yapmanıza izin vermiyorsa kural değildir. Afaki bir boş laftır yahut şiirdir, akılla alakası yoktur.
Diyorlar ki bir devletin başka bir devleti istilası her koşulda kötüdür, demek ki Rusya’nın Ukrayna’yı istilası kınanmalıdır. E peki, ABD’nin Irak’ı, Afganistan’ı, Yugoslavya’yı, Suriye’yi, Panama’yı, Vietnam’ı, Grenada’yı istilası ne iş diye soruyorsunuz. Yok, şimdi onları konuşmayalım, whataboutism yapmayalım! Geçin kardeşim, ileri sürdüğünüz genel kural tüm eşdeğer vakalara şamil değilse öyle bir kural yok demektir. Safsatadır.
Ben size güzel bir whataboutism örneği vereyim, aklınız dolaşsın. Şu anda Batı ülkeleri Rusya’yı batırmak, çökertmek, ekonomisini mahvetmek, rejimini devirmek için bir seferberliğe giriştiler. Alakasız insanların mal varlığına el konuyor, insanlar işlerinden ve evlerinden kovuluyor, spor müsabakalarından dışlanıyorlar. Hangi gerekçeyle yapılıyor bunlar? Eh, efendim Rusya da Ukrayna’ya asker soktu, demek ki biz de ona her türlü kötülüğü yapabiliriz. Buyurun, whataboutizmin tillahı bu. Bundan öte whataboutizm var mı sizce? Birilerinin kötülük yaptığı var sayılıyor — ki doğru değil, yüzde doksan oranında yalandan ibaret bir propaganda söylemi. Eh, madem onlar kötülük yaptı, biz de kötülük yapabiliriz. Böyle bir akıl yürütülüyor şu anda.
Bireyler olsun, toplumlar olsun, kötülük yapmak için fırsat kollarlar. Normal zamanda kötülük düşündüğünüzde tereddüt edersiniz. Çünkü ahlak var, vicdan var, komşular ne diyecek, yasa ne diyecek, yargı ne diyecek, vesaire. Çekinirsiniz kötülükten. Fakat fırsat bulduğunda, kendince makul bir gerekçe yarattığında, ideolojik bir kılıf uydurduğunda, insanlar vahşi kurta dönüşür. Ve şu anda Rusya’nın Ukrayna macerası, Amerika Birleşik Devletleri’nin güdümündeki devletler için sınırsız alçaklığın bir vesilesi, bir bahanesi haline gelmiştir.
Asıl amaç zaten buydu. Amaç Ukrayna değildi. Ukrayna işin bahanesidir. Asıl amaç Rusya’nın canına okumaktı. Rusya dediğiniz gayet medeni, gayet insani, gayet duygusal 140 milyon insandan oluşan bir toplum. Bunun bir nefret objesi haline getirilmesi ve bu insanların hayatının karartılması için koca koca devletler seferber oldu. Alçaklıktır bu. Saf kötülüktür. Umalım ki bu devletler yaptıkları pisliğin cezasını tez zamanda bulsunlar.