Tek başına ev yapmak kolay bir şey değil; olağanüstü denecek düzeyde kararlılığınız ve sabrınız yoksa sanmam, başa çıkamazsınız.

İnşaat kariyerimin ilk yıllarında, yani 1994 ile 98 arası, taş duvar yapmayı epey öğrenmiştim. Ustayla birlikte, ameleyle birlikte taş duvar örme konusunda, çok başarılı olmasam da en azından bir şeyler yapabiliyordum. Sonra taş duvar ustası meselesi yıllarca hayatımızın ana dertlerinden biri oldu. Taş duvar ustası çalıştırdık, taş duvar ustası çalıştıramadık, taş duvar ustası kovduk, taş duvar ustası aradık, bulduk, bulamadık. Elimden belki 40 tane taş duvar ustası veya ustayım diyen kişi geçti. Bu esnada birtakım şeyler öğrendim.

Birincisi, bugünün dünyasında, özellikle Türkiye’de, taş duvar ustası diye bir şey yok. Hiç yok, yarım usta dahi yok. Boşuna hayal kurmayın. Aramakla kendinizi heba etmeyin, bulamazsınız. Bulamayacaksınız. Çünkü yok.

Bu bir. İkinci öğrendiğimiz şey, taş duvar örmek bir bilgi meselesinden ziyade bir karakter meselesi. Yani bazı insanların karakteri taş duvar örmeye müsait, bazılarınınki değil. İyi bir taş duvar ustasının en temel özelliği sabırlı olacak. Amorf bir maddeyle uğraşıyorsunuz, sabır ister. Yerine uymayacak, birazcık kıracaksın kenarını, bir daha koyacaksın. Olmadı diyeceksin sökeceksin bir daha koyacaksın. Gene koyacaksın. Gene söküp gene koyacaksın. Vakit konusunda geniş yürekli olmak ister. Eğer sen günlük yevmiye hesabındaysan, bir metrekare yaparsam seksen lira alacağım yoksa doksan lira alacağım, kafan sürekli bununla meşgulse yapamazsın. Hayatında bir kere fayansçılık yapmış bir ustayı, piyasada adı duyulmuş olan bir ustayı, bir daha taş duvar işine veremezsin. Kaç para ödesen fark etmez. Çünkü o disiplin, yani o özveri yoktur o insanda.

Denk geldiğim en iyi taş duvar ustalarımı anlatayım size. Biri hemen hemen dilsizdi, aşırı derecede utangaç, konuşmaktan korkan ve dağda yalnız yaşayan bir arkadaşımızdı. Bir diğeri Kürdistan’ın dağından kalkmış, gelmiş. Elinden tutacak kimsesi yok. Sevan abisi onu tuttu, yardımcı oldu. Yaptığı saçma sapan hatalara biraz kızdı, ondan sonra napalım, bunu boz, bir daha yapalım dedi. Ona güvendi, ona yol gösterdi, ailesine yardımcı oldu. O ustamız kısa bir süre içinde, bir iki sene içinde, kusursuz bir taş duvar ustası haline geldi. İstediğin her tür taş duvarı örebilecek hale geldi. Samos’ta da bir taş duvar ustamız var, Arnavut, 17 yaşında gelmiş Yunanistan’a. Talih yardım etmiş diyelim, hayli zengin ve kültürlü bir ailenin yanında işe girmiş. 15 senedir, 17 senedir, 16 senedir, hep onların yanında çalışmış. Onların standartında iş yapmayı öğrenmiş. Piyasaya hiç bulaşmamış. Piyasanın çakallıklarını öğrenmemiş, güzel bir iş yapmanın önemli olduğunu inanan birisi. Yani sen ona, ya hadi hadi bitir şunu, çabuk yapalım desen bile yapmıyor. Çünkü güzel değil diyor. Ben öyle yapmam diyor.

Bu yüzden diyorum ki taş duvar ustalığı bir beceri işi değildir. Bir ahlak meselesidir. Bir kişilik meselesidir. Bu açıdan baktığınız zaman iyi iş çıkaracak usta bulursunuz belki.