Sözlükte neden yılçarmak fiili yok
Pazar Sohbeti
6 Mart 2022
0:00
0:00
anahtar kelimeler
metin
Bolu'da ninelerimiz yılçarmak fiilini kullanıyor. Sayın Nişanyan, sözlüğünüzde bu kelime yok, ekleyebilirsiniz.
Oysa sözlüğün önsözünün birinci paragrafını okusanız, ya da online sözlüğün tanıtıcı kısacık notunu okusanız, talebinizin yersiz olduğunu kolayca idrak ederdiniz. Bu sözlük 21. yüzyılın ilk yıllarında cari olan standart yazı Türkçesinin sözlüğüdür. Bu Türkçenin dışında birçok başka Türkçeler vardır. Her bölgede, her ilde, her ilçede, her kasabada, her köyde oraya özgü birtakım kelimeler kullanılır. Bunların hepsini toplamaya kalksan, altından kalkılamayacak boyutta sözlükler çıkar ortaya. Onlarla da bitmez. Mesela, Batı Trakya Türklerinin, Üsküp Türklerinin, Kerkük Türklerinin kendilerine özgü lehçeleri vardır. İstanbul Ermenilerinin, Halep Ermenilerinin, İzmir Yahudilerinin Türkçesi vardır. Azericede bir sürü kelime vardır. Bunlarla da bitmez. Bugünün Türkçesinde artık olmayan, fakat geçmişte kullanılmış olan on binlerce kelime vardır. Çeşitli uzman dilleri vardır. Teknik terminolojiler vardır. Argolar vardır. Kastamonu sepetçilerinin argosundan bir başladık mı sonunu getiremeyiz.
Bu sözlüğün konusu bunlar değil. Standart yazı dili demek şu demektir. Aklı başında bir insan, eğitimli fakat uzman olmayan bir kamuoyuna hitap ederken, açıklama gereği duymadan kullanacağı kelimeler, standart dilin dağarcığını oluşturur. Şu anda tanımadığım binlerce insan beni izliyor. Bunların dil özelliklerini, lehçelerini çok fazla bilmiyorum. Bazılarının çok acayip Burdur lehçesi vardır belki. Fakat ortak bir dili varsayabiliyorum. Hangi kelimeyi kullanırsam doğal kabul edilir? Hatta belki karşımdaki arkadaş o kelimeyi bilmese bile, tamam bu Türkçedir, adam Türkçe konuşuyor der. Hangi kelimeleri kullanırsam, sapıttı bu herif, ne yani, yılçarmak ne demekmiş, der? Bolu'da bir aile çevresinde konuşurken, belki yılçarmak kelimesini de kullanırım, onun gibi daha kaç düzine başka kelime de kullanırım. O başka bir dil. Ya da dilin başka bir alt kümesi. Benim kapsama alanım, standart yazı Türkçesi. O kadar.