Aşırı derecede zengin birinin parasını ödeyip kamu meydanını satın alması bir bakıma dehşet verici bir olay. Twitter ilk başta belki adamın birinin kendi keyfi için kurduğu bir özel sohbet odası idi. Fakat sonuçta, bugün geldiğimiz noktada, dünyanın bir numaralı fikir teatisi alanı haline gelmiştir. Public debate dedikleri kamusal müzakerenin ana platformudur. Dünyanın çok büyük bir bölümünde siyasi, toplumsal, kültürel görüşler bu platformda oluşturuluyor ve yaygınlaştırılıyor. Dolayısıyla ilk akla gelecek soru, çok para kazanmış olmak dışında herhangi bir yetkisi veya sorumluluğu olmayan bir şahsın kamu meydanını satın alması nasıl bir deliliktir sorusu olmalı.

Cumhuriyetçi teorinin 18. yüzyıldan beri değişmez temel ilkesidir: Özel şahısların kamu meydanının büyükçe bir kısmına sahip olması toplumsal felakettir derler. Türkçe maalesef güzel bir karşılığı yok, ‘yozlaşma’ tam anlatmıyor, belki tereddi diyebiliriz, corruption denilen durumun ta kendisidir. Çünkü bireyler özel çıkarlarını kollarlar. Bu da kamu çıkarının, ortak çıkarın dejenere edilmesi sonucunu doğurur. Fransız ihtilalinin de, Amerikan anayasasının da, İngiliz liberal düşüncesinin de Alman hukuk düşüncesinin de temelinde yatan ilkedir bu. Kamu alanı kamuya ait olmalıdır. Ne kadar paraları olursa olsun, özel şahıslar bunu işgal etme şansını bulamamalıdır.

Peki ne olmalıdır? Özel şahıslar kamu meydanından elini çeksin, kamu yönetsin. Kim bu kamu? Devlet kurumları mı? Geçmişte böyle bir varsayım vardı, evet. Devlet tarafsız olan organdır. Çeşitli özel çıkarlar arasındaki dengeleri gözeten ve bozulmasını önleyen teşkilatın adıdır. Özel çıkarlar üstüdür, objektif toplumsal çıkarın temsilcisidir. Vesaire. Bugünün dünyasında bu tez basbayağı komik kalıyor. Çünkü devlet dediğin şey özel şahıslardan daha beter yozlaşmış, gizli ajandaları olan, karar mekanizmaları şeffaf olmayan ve kamuya hesap verme alışkanlığını çoktan yitirmiş bir teşkilat haline gelmiştir.

Özel şahıslar twitter’ı kontrol etmediği zaman kim kontrol edecek? Kamu mu kontrol edecek? Hayır. Kim olduğu belirsiz, perde arkasından birtakım bürokratik fareler aracılığıyla iş gören, gizli kapaklı birtakım teşkilatlar yönetecek. Bir şahıs kamu alanını satın alırsa en azından adama küfredebiliriz. Öbür türlü, kim olduğunu bilmediğin birtakım anonim organizasyonlar, neye hizmet ettiğini bilmediğin birtakım amaçlar için, kamu söylemini, kamu alanını, kamu meydanını kontrollerine alıyorlar. Hangisi daha iyi? Birey mi? Birtakım gri maskeli örgütlenmeler mi?