Demokrat ve demokrasi bir yönetim sisteminin adıdır. Kişiler demokrat olmaz, sistem ya da kanunlar demokratik olur. Toplumdaki çeşitli farklı görüş ve çıkarlar arasındaki dengeyi kurmanın bir yöntemidir demokrasi.

İnsanlar hoşgörülü veya mutaassıp olur. Toleranslı ve esnek veya katı ve bağnazolur. Kısmen doğuştan gelen bir şey, karakter meselesi. Kısmen eğitimle, toplumsal koşullarla, içinde bulunduğu psikolojik durumla ilgili. Pekala biliyoruz ki, Müslümanlığın teorisi ne olursa olsun, Müslüman bireyler arasında her zaman en toleranslısından en mutaassıbına kadar her türlüsü var. Normal insan spektrumunun tüm dereceleri temsil edilmiş yani. Bunu gündelik hayatımızdan biliyoruz. Son derece esnek, hoşgörülü, başka insanların farklı görüşlerini ve değerlerini kendine bir tehdit olarak algılamayan insanlar da çok var Müslüman dünyasında. Son derece katı, yobaz insanlar da var aralarında. Bu da normal bir şey. Bütün kültürlerde ve bütün inanç gruplarında bu dağılımı görürsünüz.

Belki şu fark var. Günümüzde mesela Katolik bir bireyin yobazlığını yalın ve saldırgan bir dille ifade etmesi ayıp sayılıyor. O yüzden mecburen dolaylı ve yumuşatılmış ifadeler kullanmak zorunda kalıyorlar. Hep böyle değildi tabii, ama 21. yüzyılın ilk çeyreği koşullarında böyle. Elli sene sonra nasıl olacağını da bilemezsin. Müslümanlıkta ise yobazlığını edepsizce dile getirmek, gayrimüslime sövmek, Müslüman dogmasına biat etmeyenleri insandan saymamak her zaman makbul bir tavır sayılmış. Günümüzde de büsbütün revaçta. Öyle olunca Müslümanın yobazının sesi daha gür çıkıyor. Onların söylemi bütün Müslümanlara mal edilebiliyor, mülayim insanların sesi kulak arkası edilebiliyor.

Demokrasi başka bir şey. Demokrasi bir yönetim sisteminin adı. Müslümanların yahut Hristiyanların veya Japonların demokrat olması diye bir şey söz konusu değil. Müslümanlar olsa olsa daha hoşgörülü veya daha az hoşgörülü olabilir. Bu ayrımı yaptığımız zaman belki biraz daha net görürsünüz olayları. Değindiğiniz problemin vatandaşla ilgili bir problem değil, yönetim sisteminin iyi kurulamaması ile ilgili bir problem olduğunu daha kolay kavrarsınız.