1993 yılında Türkiye’de nasıl bir oyun oynandı? Cevabını bilmiyorum. Aziz Nesin’in Sivas’ta saldırıya uğraması ve şeriat isteriz diye haykıran bir kalabalığın Alevi düşünce ve duygu dünyasının önde gelen kişilerini yakarak öldürmesi hiç şüphesiz spontane bir halk galeyanı değildi. Askeri ve mülki erkanın işbirliğiyle gerçekleşti. Hemen peşinden yine devlet kadrolarının yardımıyla organize edildiği bariz olan bir şekilde Başbağlar’da bu sefer Sünni Müslüman bir köy basılıp katliam yapıldı ve eşit sayıda insan öldürüldü. Bunlar neyin hazırlığıydı, kimi kimle çatıştırmaya çalışıyorlardı ben anlamakta güçlük çekiyorum. Sonuçta Alevilerin yoğun olarak yaşadığı o bölgeden Alevi göçü hızlandı. Sivas, Erzincan, Malatya tarafının Alevi nüfusu neredeyse tasfiye edildi. Amaç bu muydu? Devlet açısından bakıldığında çok da mantıklı görünmüyor doğrusunu isterseniz. Devletin temel içgüdüsü asayişi sağlamaktır. İtaattir. Peki bu yapılanlar herhangi bir anlamda asayişe hizmet etmiş midir? Sanmıyorum. Aksine hayli uzun vadeli olarak iç barışı ve kitlesel itaat eğilimini zedelemiştir.

Diğer olasılık şüphesiz bu işin Türkiye’yi iç çatışmaya düşürmek isteyen bir dış güç tarafından organize edilmiş olmasıdır. O sanki daha bir mümkün görünüyor. Kimdir bu düşman güç? Rusya olmadığı aşikar, çünkü Rusların örgütsel altyapısı o tarihte darmadağın olmuş durumda. Hem Rusya’nın veya Sovyetler Birliği’nin herhangi bir tarihte TSK ve mülki idare mensuplarını doğrudan alet edecek şekilde bir örgütlenmeye gidebildiğini sanmıyorum. O işi yapsa yapsa NATO yapabilir ancak. Onlar da neden böyle bir şeye teşebbüs etsinler, akıl erdirebileceğim bir şey değil.

Bu olayın hemen akabinde Türk Devleti Kürt ayaklanmasını kan ve ateşle bastırmak için şiddetli bir saldırıya geçti ve en azından bir süre için sonuç aldı biliyorsunuz. Tansu Çiller hükümeti zamanında Kürt hareketini perde arkasından destekleyen veya finanse eden kişilerin birçoğu suikast ile öldürüldü. Kürdistan’da bin kadar köy ve mezra boşaltılıp yakıldı. Bu iki olayın birbiriyle bağlantısı var mıydı? Vallahi bilmiyorum. Bilenler de konuşmaz henüz diye tahmin ediyorum.