Bilmem. Muhtemelen inanmazdım. İnsan psikolojisinin zannediyorum kaçınılmaz bir kuralı, bazılarında daha fazla, bazılarında daha eksik, özellikle iyimser ve dinamik bir kişiliği olan insanlarda daha fazla: Sonuçta hepimiz öleceğiz. Şaşmaz bir kesinlikle biliyoruz bunu. Buna rağmen sanki sonsuza kadar yaşayacakmışız gibi davranıyoruz, bir sürü iş yapıyoruz, çok önemsiyoruz yaptığımız işleri. Dünyanın toptan yok olacağını bilsen de bundan çok farklı olması için bir sebep yok. İnsanlar sanki ölmeyeceklermiş gibi yaşarlar. Dünyanın en tuhaf paradokslarından biridir. Çünkü yarına ilişkin kesinlikle bildiğimiz tek bir gerçek ölüm gerçeğidir. Başka her şey şarta bağlıdır. Fakir olabiliriz, zengin olabiliriz, mutlu olabiliriz, hasta olabiliriz, burada olabiliriz, başka yerde olabiliriz, sevdiklerimiz ölebilir, yaşayabilir, devletimiz batabilir, şehrimiz yıkılabilir, bunların hepsi soru işareti. Soru işareti olmayan tek bir şey vardır, o da öleceğiz. Tek, mutlak gerçek bu. Buna rağmen insanlar sanki bu gerçek yokmuş gibi yaşamayı başarıyorlar.

Bireysel ölüm karşısında bu tavrımız buysa, kitlesel ölüm karşısında ne olabilir? Çok farklı olacağını zannetmiyorum. Ben gene İsimler Sözlüğü’nü gitmeden önce bari bitireyim diye çalışırdım diye düşünüyorum. Son birkaç haftadır yaptığım tek şey o, sabahtan akşama kadar sekiz on saat Kişi Adları Sözlüğü’nün revizyonuyla uğraşıyorum. Kıyamet kopacaksa niye başka şey yapayım ki? Bir mantığı yok.