Yunancam şöyle böyle. Zor olmayan metinleri okuyabiliyorum. Okuduğumun yüzde seksenini anlıyorum. Mecbur kalırsam ustalarla laf anlatmayı, bahçe işi, inşaat işi konuşmayı beceriyorum. Ama, ı-ıh, 25 yaşından sonra dil öğrenilmiyor.

İşin gerçeği bu. İnsan beyninin dil öğrenme kapasitesi 25 yaşına kadar işliyor. Şöyle diyelim: 12 veya 15 yaşına kadar öğrendiğin yeni bir dili aksansız ve kusursuz olarak öğrenme imkanın var, 15 yaşından 25 yaşına kadar kusursuza yakın öğrenirsin ama aksan meselesini düzeltemezsin. 25 yaşından sonra ancak teorik olarak öğrenebilirsin.

25 yaşımdan sonra birçok dile çalıştım. Moğolcadan tut İbraniceye kadar birçok dille tanışıklık kesbettim. Bu dillerde sözlüğe bakabiliyorum, bazen bir cümleyi analiz edebiliyorum, dükkan tabelalarını şakır şakır okuyup anlıyorum, bu dilde o kelimenin anlamı o değildir budur gibi ahkam kesebiliyorum, ama bu dilleri sohbet düzeyinde konuşup gazete okuyacak şekilde öğrenemiyorum. Bu insan zihninin, insan beyninin yapısıyla ilgili bir olay.

Bu hadisenin şöyle bir enteresan sonucu var. 25 yaşına kadar öğrendin öğrendin bir dili. İyi öğrendiysen eğer, yani incelikleriyle, gizli kurallarıyla, zengin kelime hazinesiyle, kültürel geleneğiyle, her şeyiyle dili güzel bir şekilde öğrendiysen, acayip bir şekilde muhafazakarlaşıyorsun. Sen bu dile bunca yatırım yapmışsın, emek vermişsin, uğraşmışsın, kafanı şekillendirmişsin o dille. Fakat dil öyle namussuz bir şey ki, durduğu yerde durmuyor, değişiyor. Her dil durmadan değişir. Durdurmanın imkanı yoktur. Yeni kelimeler çıkar, eski kelimeler anlam değiştirir, eski nüanslar kaybolur, eski kurallar değişir, gramerde tahmin etmeyeceğiniz ufak ufak değişiklikler olur. Yeni telaffuz trendleri belirir.

Genç kuşaklar, 25 yaşın altında olanlar, bunları şıp diye kapar, rahatça öğrenirler. 25 yaşın üstünde olanlar ise mırıldanmaya başlarlar. Hatta öfkelenirler. Bozuyorlar dili! Gençler dili bilmiyor. Mahvoldu güzel dilimiz, vah elden gitti! İnsanlık tarihinin en komik davranış biçimlerinden biridir. Yazılı kaynaklardan bildiğimiz, en az 2500 senedir 25 yaşın üstündekiler durmaksızın şikayet etmişler, diller bozuluyor, mahvoluyor, artık birbirimizle anlaşamayacağız diye. Oysa dillere hiçbir şey olmuyor, diller fıstık gibi gelişiyorlar. İnsan psikolojisinin tuhaf bir tezahürü bu, eyvah dilimiz elden gidiyor korkusu.