Jules Verne okumanın faydası nedir
Pazar Sohbeti
17 Ekim 2022
0:00
0:00
anahtar kelimeler
metin
Hocam, bütün bu entelektüellerin çocukluk dönemlerinde neden hep bir Jules Verne var? 17 yaşından sonra Jules Verne okunur mu? Daha doğrusu aynı etkiyi verir mi?
İlkokul dördüncü sınıftayken Baruyr Eniştem büyük bir koli dolusu Jules Verne kitapları getirmişti bana hediye olarak. İnkılap ve Aka yayınlarından, Ferit Namık Hansoy’un Türkçeye çevirdiği, ağdalı eski devir Türkçesiyle Jules Verne romanları. 1940’larda 50’lerde çevrilmiş olmaları lazım, ama dil daha eski, 1910’lar tadında. Bir okudum, iki okudum, Arzın Merkezine Seyahat’i okudum, Denizler Altında Yirmi Bin Fersah’ı okudum, Aya Seyahat’i okudum. Ondan sonra öyle bir tutuldum ki, elli cilt, altmış cilt hepsini okudum. İlkokul dördüncü sınıfta başladım, beşinciye kadar olan dönemde öyle bir çılgınlıktı.
Acayip çok şey öğrendim. Tabii her şeyden önce geç Osmanlı Türkçesini öğrendim. İlk başta biraz zor geldi. Sonra çocukken her şeyi şak diye öğreniyorsun, bir sorun olmuyor. Bizden önceki kuşağa ait bir Türkçeyi sular seller gibi öğrendim o romanlardan. Onun dışında bütün inanılmaz maceralar, Afrika maceraları, Asya maceraları, Sibirya maceraları, Orta Avrupa, Karpatlar, Kaliforniya, bilimsel deneyler, imkansız gibi görünen projeler vs. Hayal gücümü, dünya görüşümü muazzam geliştiren kitaplardı. Çok şey öğrendim. Büyük hayranlıkla okudum bütün bu şeyleri. Michel Strogoff’un Sibirya maceraları, 500 milyonluk mirasla Amerika’nın batısında kendine bir silah imparatorluğu kuran adamın hikayesi, İskoçya’nın Oban’ında yeşil şuayı yakalama hikayesi, zeplin gibi bir hava gemisiyle Afrika’yı bir uçtan öbür ucuna geçen maceracıların öyküsü, denizaltısıyla İngiliz bahriyesine savaş açan Kaptan Nemo. Yıllar sonra bilhassa yolumu değiştirerek Oban’a gittim, o sahil boyunu görmek için. İzlanda’da Snaefells volkanını da göreceğim bir gün ömrüm yeterse.
Bugün için bir anlamı var mıdır? Sosyal medya çağında Jules Verne’in bir geçerliliği kalmış mıdır? Olabilir belki, ama zannetmiyorum, başka bir çağdayız.