Hangi bilimleri tercih etmeli
Pazar Sohbeti
11 Eylül 2022
0:00
0:00

anahtar kelimeler

metin

Neden lisede pozitif bilim okumak yerine sosyal bilim okumayı tercih ettiniz?
Ben lisede fen okudum. Kimya, fizik ve matematikte iyiydim, ayıptır söylemesi. Bir uluslararası bir matematik yarışmasında Türkiye’deki en yüksek puanı aldım, Amerikan üniversitelerinin giriş sınavında kimya dalında 800 üzerinden 800 aldım. Fizikte Hamilton adlı bir hocamız vardı, inanılmaz zorlukta sınavlarıyla ünlüydü. O dersten şaşmaz bir şekilde on üstünden on alan bir ben vardım galiba.
Lise süreci içinde değiştirdim tercihimi. Okumaya tutkundum. Sartre’dan girdim, James Joyce’dan çıktım, lise yaşında insanların umumiyetle yakınından dahi geçmediği felsefe metinleriyle tanıştım. Şunun farkına vardım ki aslında fen bilimleri bayağı kolay bir şey, mekanik bir şey, kafanı kapatınca, konsantre olunca çözüyorsun fen sorunlarını. Asıl zor olan konu, asıl anlamakta zorluk çektiğim konu insandır. İnsanı anlamak marifettir. Taşı atınca nereye düşer? Bunun formülünü belli, yani bir kere formülünü anladın mı konu kapanır. Oysa ki insanı anlamak için bütün bir hayat boyu emek sarf etmen lazım, gene de çok yaklaşamıyorsun. O yüzden daha zor olan insan bilimlerine, yani felsefeye, tarihe, dillere merak sardım.
Sosyal bilimler değil. Hayır, sosyal bilim denilen şeye ben pek inanmıyorum. Sosyal bilim değil insan bilimleri, humanities dedikleri yani, filolojiden ve felsefeden türeyen disiplinler benim ilgimi çekti. Sosyal bilimler sonradan çıkma bir icattır. İnsan bilimlerine sahte bir matematiksel yahut istatistiksel bir çerçeve çizip doğa bilimlerne eş statüye yükseltme çabasıdır. Yüzde doksanı sahtekarlık bana sorarsanız.
Beş yıl üniversitede insan bilimleri okuduktan sonra, oğlum bir baltaya sap olmalısın diye düşündüm. Ya hukuk oku ya siyaset bilimi oku ki güncel dünyaya ait şeyleri de bilesin gibi bir fikre kapıldım. Yanlış karardı. Bir tür yenilgi adımıydı. Siyaset bilimi okudum dört yıl kadar, masteri bitirip doktora tezini yazmaya başlayıncaya kadar. Felsefe geleneğinden geliyorsan, tarih konularında da epey malumatın varsa, Amerikan sosyal bilimleri dediğimiz pseudo bilimler biraz zayıf geliyor, entelektüel seviyesi düşük faaliyetler olarak tezahür ediyor. Dört senemi bunlarla geçirdikten sonra, yeter artık ben bunu istemiyorum noktasına vardım.