Eskiden post-truth var mıydı
Pazar Sohbeti
20 Ekim 2022
0:00
0:00
anahtar kelimeler
metin
Post-truth’tan önce hakikaten bir truth dönemi oldu mu? Yoksa kamu söylemine sahip imtiyazlı tek bir kesim vardı da, şimdi aslında çok seslilikten mi mustaribiz?
Evet ve hayır. Evet, yani doğru. Fakat hayır, yanılıyorsunuz. Çünkü imtiyazlı sınıfın varlığı hakikatle çelişmez. Hatta onun ön şartıdır.
Bir toplumda hakikat diye bir şeyin olması için seçkin ve değer verilen imtiyazlı bir sınıfın olması gerekiyor. Bunu eskiden ben bilmezdim. Fakat gitgide çok temel bir gerçek olduğunun farkına vardım. O imtiyazlı sınıf yok edildi, herkesin fikri eşit derecede değerlidir noktasına gelindi. Herkesin fikri eşit derecede değerliyse, hakikat diye bir şey yok demektir. Benim siyah dediğime sen beyaz dersin, karar vermenin imkanı kalmaz. Dünya 1968’den bu yana büyük bir hızla o yöne doğru savruldu. Ortak bir gerçek yoktur, ortak gerçeğin sahibi olan imtiyazlı bir sınıf da olmamalıdır. Oh ne güzel çok seslilik!
Bugün çok net olarak görüyoruz ki hiç de öyle güzel bir şey değilmiş o çok seslilik. İnsanlığın ve medeniyetin ağzına sıçacak bir felaketmiş. Öyle görünüyor. Eğer bir hakikat varsa, bu hakikati üreten, bu hakikati inceleyen, araştıran, değerlendiren, o hakikate inanan insanlar toplumda ister istemez imtiyazlı bir mevkide olacaktır. Çünkü onların söylediği doğru, öbürlerinin söylediği yanlıştır. Herkes bilir bunu, adımını ona göre atar.
Doğal olarak bunun büyük riskleri vardır. İnsan tabiatı gereği imtiyaz her zaman kemikleşmeye yüz tutar, adaletsizliğe ve zulme yönelir. Tartışılmayan gerçekler çürür. Tartışılmayan gerçekler kibir bataklığına batar. O imtiyazlı sınıfların var olması kadar, o imtiyazlı sınıfların içinde yoğun bir tartışma sürecinin teşvik edilmesi, fikir ayrılıklarına saygı gösterilmesi, hariçten gelen kişilerin de imtiyazlı sınıfa dahil olabilmelerini sağlayacak mekanizmaların kurulması gerekir. İmtiyazlı sınıfın hakikatinin eleştiriye alışık ve eleştiriye dayanıklı olması gerekir. Ama imtiyazlı sınıfı tamamile ortadan kaldırırsan, düşünsel anarşiye batar toplum. Bu trajediyle çok yakın zamanda yüzleşmek zorunda kalacağız diye düşünüyorum.