Ermeniden neden filozof çıkmaz
Pazar Sohbeti
17 Ekim 2021
0:00
0:00
anahtar kelimeler
metin
Sizi fazla tanımıyorum ama sohbetlerinize fevkalade ilgi duymaya başladım. Genel fikirleriniz ve şahsınız hakkında bir kitap yazdınız mı?
Bir otobiyografi yazdım biliyorsunuz, Aslanlı Yol adıyla. Anılarımı, arada ufak tefek fikirlerimi, başıma gelmiş ilginç olayları, en çok da hayatta karşıma çıkmış olan ilginç insanları anlattığım bir kitaptır. Eğlenceli bir kitaptır, bir bakın isterseniz. Benim sevdiğim bir kitaptır. Çünkü benden söz ediyor.
Genel fikirlerime gelince, yok, öyle bir teşebbüse girişmedim. Benim ciddiye aldığım çalışmalarım sözlüklerimdir. Uzun yıllar boyunca turizm konusunda yazdım, Küçük Oteller Kitabı’nı yazdım. O da benim ciddiye aldığım bir çalışmadır. Kişilik olarak benim eğilimim iğne ile kuyu kazma yaklaşımıdır. Genel fikirler beyan etmektense mesela Türkiye’deki 300-400 tane küçük otelin her biri hakkında, teker teker, boncuk işler gibi çalışmayı, bilgi derlemeyi, daha önce kimsenin görmediği detayları görüp dürüst olmasına çalıştığım bir sıra gözlemde bulunmayı tercih ediyorum. 400 tane otel hakkında, kendimi tekrar etmeden, her daim taze bir bakış açısını koruyarak ne söyleyebilirim? O söyleyebildiğim şeylerden hareketle turizm hakkında, gezi hakkında, ticari hayat hakkında, insan karakteri hakkında ufak ufak birtakım gözlemleri nasıl iletebilirim? Budur hoşuma giden.
Sözlük yazmak da bunun gibi. Nişanyan Sözlük’te on beş bin küsur kelime var. Adlar Sözlüğünde yine on beş bin kişi adı, Yer Adları Sözlüğü’nde altmış bin yer adı. Bunların her biri bir maceradır. Her birini ayrı ayrı incelemeniz araştırmanız lazım, çeşitli dillerdeki karşılıklarını bilmeniz lazım, tarih boyunca kelimenin evrimini incelemeniz lazım. Bir düzine antika sözlükte o kelime nasıl geçiyor kontrol etmeniz, hangi yazar ne anlamda kullanmış, Tasvir-i Efkar’ın hangi nüshasında o kelime kullanılmış, bunları bilmeniz lazım. Bir yer adı Osmanlı’nın tahrir defterlerinde nasıl geçmiş, Erkan-ı Harbiye haritalarında nasıl kaydedilmiş, Rus askeri haritasında ne demişler, Dahiliye Vekaleti listesinde ne zaman değiştirmişler, bıkmadan, usanmadan aramanız, incelemeniz lazım. Böyle iğneyle kuyu kazar gibi, saat tamirciliği gibi bir iş.
O tür işler hoşuma gidiyor. Birer birer ekleyerek oluşturulan kompozit bütünler hoşuma gidiyor. Genel felsefi beyanlarda bulunmayı pek sevmiyorum. Pek başarılı da değilim o konuda. Bu son iki sene Pazar Sohbetleri’ni yapıyorum. Mecbur kalıyorum birtakım genel fikirler beyan etmeye. Bana aslında yakışmıyor bu genel fikirler. Bana... mesela falan böceğin adı ilk hangi eserde geçmiş, sonra onu öbür esere nasıl yanlış aktarmışlar, böyle şeylerle uğraşmak daha cazip geliyor. Genetik yapıma daha uygun gibi geliyor sanki. Çünkü Ermenilerden kuyumcu çıkar, biliyorsunuz, Ermenilerden filozof çıkmaz.