Okumaya değer onlarca kitap vardır da, ‘objektif’ çok zor. Objektif olarak ele alınabilecek bir konu değil. En iyisi siz romanla başlayın ve Musa Dağ’da Kırk Gün romanını okuyun. Etkileyici bir romandır, sürükleyici bir romandır. İşin insani gerçeğini algılamak açısından iyi bir başlangıçtır.

Onun dışında Türkiye’de son yıllarda bir sürü iyi kitap çıktı. Fethiye Çetinoğlu’nun Anneannem’ini okuyun. Doğrudan soykırım hakkında değil, bıraktığı izler konusunda değerli bir çalışmadır. Baskın Oran’ın yayınladığı M. K .Adlı Çocuğun Tehcir Anıları da kuvvetli bir kitaptır. Raymond Kevorkian’ın Ermeni Soykırımı böyle tuğla gibi kalın bir kitap, İletişim’den çıktı. Vilayet vilayet, köy köy, kasaba kasaba, evraklarda görünenleri aktarıyor. Taraflı bir kitap şüphesiz, fakat verdiği olgular tartışılabilecek şeyler değil. Sonra İngiliz hükümetinin çıkardığı Mavi Kitap vardır, o da çevrildi, Belge yayınlarından çıktı. Birinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından 1918-19’da, tehcirden sağ kurtulanlarla İngiliz hükümet görevlilerinin yapmış olduğu mülakatlardan ibaret. İnsanlardan bilgi almışlar, ne oldu, başınıza ne geldi, nasıl kurtuldunuz, vesaire.

İşin teorik çerçevesi için Taner Akçam’ın Ermeni Sorunu ve Türk Ulusal Kimliği. Bu konunun Türkiye’de tartışılır hale gelmesini sağlamış olan ilk yayındır. 1995’te çıkmıştı. Bir taşı çekersin de arkasından baraj yıkılır ya, öyle bir etkisi oldu. Taner Akçam’ın Türkiye’ye yapmış olduğu en büyük hizmettir. Küçük bir kitaptır. Tavsiye ederim, onu da okuyun.