O kadar yanlış bir soru ki bu! Müslüman olmak için kitap okumuş olmaya gerek yok. Kurallarına uymaya da gerek yok. Alakası yok. Müslümanlık bir kimliktir. Bir zümreye, bir kardeşliğe, bir ümmete ait olma duygusudur. Nasıl Türk olmak için yahut Alman olmak için Türklüğün yahut Almanlığın kitabını okumak ve onun kurallarına uymak gerekmiyorsa, dine mensubiyet için de bir kitap okumak da onun kurallarına uymak gerekmiyor. Önemli olan psikoloji. Manen kendini o zümreye ait hissetmek. Bu birinci cevabımız.

İkinci cevabımıza gelince Kuran-ı Kerim metnini okuyup da içinden ciddiye alınır nitelikte bir tane eylem ilkesi çıkarabiliyorsanız size altın gözlük ödülü vermek lazım. Çünkü Kuran’daki her cümlenin, A, anlamı belli değildir, tefsir ve tevil edile edile cılkı çıkmıştır her cümlenin, B, anlamlı gibi görünen her ayetin tam zıddını savunan bir başka ayet bulabilirsiniz Kuran’da. Yeryüzünde mevcut olan anlamlar spektrumunun tamamını karşılayan bir kitap. Zaten esnekliğinin ve kalıcılığının temel nedeni de bu. Anlamı sabit değil çünkü. O yüzden kitabı okusalar da, harfiyen uymaya teşebbüs etseler de çok başarılı olacaklarını zannetmiyorum. Çünkü bir ayette diyor ki ana babana iyi ol, öbür ayette diyor ki onları terk et, hicret et. Al, buyur, seç. Sizin dininiz kendinize, bizim dinimiz bize diyor. Sonra diyor ki kafirlerle asla dost olmayın, onları sonsuz azap bekliyor, onları yakacağız, onlara işkence edeceğiz. Bir yerde ben sizin güdücünüz değilim, başka yerde bana itaat etmezseniz bittiniz siz. O yüzden Müslüman olmak için kitabı okumak ve anlamak gerekmiyor. Hatta bana öyle geliyor ki, kitabı okumamak ve anlamamak daha iyi bir Müslüman olmanın temel şartı olabilir.

Katolik Kilisesi yüzyıllar boyunca bu temel ilkeyi çok iyi kullanmış. Demiş ki sizin Kutsal Kitap okumanıza gerek yoktur. Zaten Kutsal Kitap hiç birinizin bilmediği bir dildedir, Latincedir. Biz okuyoruz, hiç merak etmeyin. Bu işin profesyonelleri var, size gerektiği kadarını söylerler. Çok da akıllı bir iş yapmışlar bence. Kutsal Kitap dediğin kutsal bir nesne olarak yüksek bir yerde durmalı. Öyle zırt pırt açıp da okuyup sonuç çıkarabileceğini zannetmek ileri düzeyde bir kibir tavrıdır. Çünkü ilkesel olarak tüm dünyevi ve manevi yaşamı yönlendiren ilkeleri içermesi gerekiyor bu kitabın. Oysa toplumsal yaşamı, devlet yaşamını, manevi yaşamı ve bireysel ahlakı yönlendirmek ve yönetmek, dünyanın en zor ve karmaşık işidir. Koca koca adamların içinden çıkamayacağı kadar zor bir iştir. Büyük eğitim ve büyük manevi mücadeleler gerektirir. Anlamı nereye çekersen oraya giden bin yıllık arkaik metinlere bakıp, sıradan insanların hayatı ve toplumu nasıl yöneteceklerine dair doğru sonuçlar çıkarabileceğini zannetmek, pek realist bir beklenti olmasa gerek. Yapamazlar. Mümkün değil öyle şey. Onun için eski zaman Katolikleri demişler ki, yok kardeşim, okuma sen bu kitabı. Çok kutsal bir kitap, senin elin değerse zaten kirlenir.