Bazı Kürtler Türk müdür
Pazar Sohbeti
2 Şubat 2020
0:00
0:00

metin

Kürtleşen Türkler var mıdır? Yoksa uydurma bir teori midir?
Var zannediyorum. Sayıları nedir bilmiyorum. Fakat Elazığ’dan Antep, Maraş, Kilis ve Halep’e uzanan bölgede göz ardı edilemeyecek bir gri alan var.
Aşiret meselesi Türkiye’de okumuş sınıfın yeterince kavradığı bir mesele değil. Aşiret siyasi bir oluşumdur. Bir aile değildir, bir akraba ve soy birliği değildir. Aşiret bir siyasi oluşumdur. Devletin zayıf olduğu yerde insanlar, bölgesel iktidar sahipleri bir araya gelerek bir dayanışma yapısı kurarlar. Çoğu zaman siyasi kargaşa döneminde ortaya çıkan bir muktedirin etrafında, türlü çeşitli unsurlardan oluşan bir koalisyon meydana gelir. Böyle oluşan yapılar bazen muktedirin ölümünden sonra da kuşaklar boyu sürdürülür, çoğu zaman kurucu kişinin adıyla anılan bir kardeşlik kimliği kazanır. Bir bakıma devlet benzeri bir yapıdır, bir tür proto-devlettir. Zaman zaman aşiretler bir araya gelerek geniş bölgesel güce sahip bir konfederasyon hakline gelirler.
Rişvan Konfederasyonu 17.-18. yüzyıllarda Akdeniz bölgesinin doğu ucunda, Adana’nın dağlarından başlayıp Maraş ve Antep’i içeren bölgede son derece güçlü olmuş bir Kürt Konfederasyonu. Beyleri ve egemen unsurları Kürttür. Güneydoğudaki belli başlı Kürt oluşumlarının çoğunda olduğu gibi, kayda değer sayıda Ermeni unsuru da savaşçı olarak, imalatçı sanatkar olarak, üretici olarak Rişvanlıların aşiret yapıları içinde yer almış. Bu arada bazı Türkmen aşiretleri de bu Kürt konfederasyonuna dahil olmuş.
Mesela Antep Araban tarafında yoğunlaşan Mendolan diye bir aşiret var. Rişvan federasyonuna dahil bir topluluk, fakat Türk asıllı olduklarını söylerler, hem Türkçe hem Kürtçe konuşurlar. Demek ki bir Kürt konteksti içinde, bir Kürt yapılanması içinde Türk kimliğiyle yer almış bir unsur. Sonra Viranşehir’de Tirkân veya Têrikân adlı büyük bir zümre var. 50-60 kadar köyün sahibidirler, ayrıca Ankara’ya, Konya’ya kadar yayılmış kolları var. Kürt dillidirler. Fakat aşiretin adı belli, Türkler demek. Tüm Kürtçü arkadaşlarımız bu kişilerin Kürt olduğu kanısındadır. Kendileri, bildiğim kadarıyla Türk olduklarını iddia ederler ve bu konuda da bir hayli literatür üretmişlerdir. Sonsuza dek kavga konusu olan bir konudur. Çözümü olmayan bir konudur. Kavim aidiyetinin siyah beyaz bir konu olmadığı gerçeğini içinize sindirirseniz daha kolay anlaşılır hale gelir.