Alevilik eski Türk töresi midir
Pazar Sohbeti
5 Temmuz 2020
0:00
0:00
metin
Alevilerin eski Türk inancının İslami yorumu olduğu hakkında ne düşünüyorsunuz?
Türkiye’de ne kadar Alevi var? Net bilgi kimsede yok. Sekiz milyon, on milyon gibi rakamlar telaffuz ediliyor. Yuvarlak hesap on diyelim. Bunun aşağı yukarı 4 milyonu ‘Türk’ diye tanımlanan ana dili Türkçe olanlar, 4 küsur milyonu Kürt ve Zaza olanlardır. Bunların geçmişte Türk olduklarına dair en ufak bir belirti yok. Üçüncü önemli bir cemaat güneyde, Hatay’da Arap Alevileri yani Nusayrilerdir. Büyük bir topluluktur. Alevilik inançları açısından diğer ikisinden daha radikal bir çizgiye sahiptirler. Dört, Trakya’da ‘Dağlı’ adı verilen Aleviler var ki Türk ile Pomak karışıktır, yani bir kısmı Bulgar kökenlidir, yakın geçmişe dek Bulgar dilliydiler. Bektaşi Arnavutlar var ki bazen Alevilerle bir sayılır, Türklükle alakaları yok. Ege ve Akdeniz bölgesinde Tahtacılar denilen unsurun kaynakları büsbütün meçhuldür. Türkçe konuşurlar fakat ne zaman ortaya çıkmışlar, nasıl şekillenmiş Tahtacı cemaati, kimsenin bilgisi yok. Xavier de Planhol diye bir Fransız araştırmacı var, onun Tahtacılar hakkında çalışmaları var. Tahtacıların Anadolu’nun Türkler öncesinden kalan bir unsuru olduğu kanaatine varmış. Sonra İç Anadolu’nun Abdalları var ki etnik değil sosyal veya mesleki bir yapılanma, öyle iken zamanla etnik bir karaktere bürünmüşler.
Hal böyleyken bazı Alevilerin kalkıp biz eski Türklerin soyundanız, biz en hakiki eski Türkleriz, onların dinini sürdürüyoruz diye bir iddiada bulunması edeple bağdaşır mı? Ayıp değil midir? Utanç verici bir ırkçı tez değil midir? Biz ırkça sizden üstünüz, siz yoksunuz diyorsun özetle. Sünni yobazın sana yönlendirdiği hakareti aynen alıp kendi kardeşlerine yöneltiyorsun.
Şamanlıkla mamanlıkla alakası olan bir hadise değil Alevilik. Alevilik, 15. yüzyıl sonunda bütün Anadolu’da ortaya çıkmış bir isyan hareketinin adıdır. Yalnız Anadolu değil kısmen İran’da ve Suriye’de patlak vermiş muazzam bir sosyal ayaklanmadır. Komünist ihtilali gibi bir şeydir. İslam’dan çıkma hareketidir. İslam’a karşı bir tepkidir. İslam kisvesini benimseyerek bir şekilde kendini barındırabilmiştir. Bu hareketin içine o tarihte var olan düzene şu veya bu nedenle muhalif olan herkes bir şekilde katılmıştır. İçinde 13. yüzyıldan beri periyodik ayaklanma halinde olan, fırsat buldukça ayaklanan, vergi ödememek ve devletin hocalarına ve camilerine boyun eğmemek için bir mücadele veren büyük bir Türkmen zümresi vardır. Hatta muhtemelen Türkmen zümrelerinin çoğunluğu o tarihte bu harekete katılmışlar, harekete öncülük de etmişler. Kürtlerin büyük bir kısmı ayaklanmaya katılmış, ancak Safevi hegemonyasına karşı olan Kürt mirleri tarafından mağlup edilmişler. Kaçıp Fırat’ın batısına kapağı atanlar canını kurtarmış. Ermeniler, Ermeniden dönme olanlar veyahut daha tam Müslümanaşmamış olanların bir kısmı harekete katılmışlar. Mecbur Müslüman olacağız ama bunların Müslümanlığı öbürlerinden daha uygun bize deyip katılmışlar. Eskiden beri Müslümanlıkla hiç bir alakası olmayan Nusayriler, Suriye’nin sahil bölümünde muhtemelen Hristiyanlıktan dönme bir Arap dilli topluluk, onlar da kendilerini Alevi ilan etmişler. Hz. Ali bayrağı etrafında birleşen bir isyan hareketi oluşmuş.
Devlet bunları bastırmış, katletmiş, ezmiş, yasaklamış, isimlerini yasaklamış, köylerini yakmış, her türlü zulmü yapmış. Fakat insan topluluklarının değişmez bir kuralı var. Zulüm insanları bir araya getirir, kaynaştırır. Savunma pozisyonuna geçerler; biz başkayız, biz varız, biz kardeşiz duygusu oluşur. Gizli kodlar oluşur, dayanışma teşkilatları kurulur, bir kültür şekillenir.
Alevilik işte bu direniş kültürünün adıdır, başka bir şey değildir. Eski Türklerle filan bir alakası yok. Aleviliği eski Türklere bağlama teşebbüsü sahtekarlıktır. Cumhuriyet ideolojisi çerçevesinde tasarlanmış bir zihinsel patolojidir. Madem Müslüman ümmetine kendini ait hissetmiyorsun, Sünnilerden korkuyorsun ve onlara karşı düşmanca hisler içindesin, buyur devletin sana sunduğu alternatifi seç. Devlet dediğin ne sunacak? Türkçülük sunmuş. Yani biz Orta Asyadan geldik masalını önermiş. Buna sarılmışlar. Bir sığınak olarak görmüşler. Böylece bu çirkin ideoloji oluşmuş.